Category: Beestenbende

Het is inmiddels alweer even geleden dat we een blog gepost hebben, hoog tijd dus voor een nieuwe!

We beginnen met met de kipjes. Daar moesten nog wat betonbandjes onder het frame van de ren gemaakt worden. Het koppel is inmiddels ook wat uitgedund. Van de vier kuikens die we hadden, bleken er drie een haantje te zijn. De twee haantjes die we teveel hadden zijn door een oud mannetje opgehaald die nog een hobby wou hebben. Net voor de kerst werden we verrast door Hennie, ze is namelijk ineens gaan leggen!

Verder zijn we bezig geweest met ‘t hoesie. Het mysterieuze hokje waarvan iedereen zich afvraagt wat het toch is. Is het een buitenhuisje? Is het een telefooncel? Is het de ingang naar een geheime bunker? De werkelijkheid is helaas wat saaier: Het is een laatste restant van de grote ligboxenstal die hier vroeger heeft gestaan, met nog een water en krachtstroom aansluiting (en telefoon, dus telefooncel klopt in zekere zin). Aangezien de buren deze aansluitingen niet meer gaan gebruiken voor de bouw kon de pukkel gesloopt worden. Maar dan moet je wel “even” het water en de stroom afsluiten. En daar begint het feest!

Want waar gaan die aansluitingen naar toe? Na drie dagen graven en zoeken hebben we de route van de aansluitingen kunnen traceren en gevonden waar ze het huis uitgaan. Voor de stroom was het nog het simpelst, daar is de elektricien een kwartiertje mee bezig geweest. Het water lag wat lastiger. Want de afsluiter van leiding naar de deel/buiten sloot niet 100% af. Dus moest de afsluiter daar vervangen worden. Maar dan moet de hoofdkraan dicht en daar was geen beweging in te krijgen. Dus het waterleidingbedrijf gebeld en een week later was de hoofdafsluiter gerepareerd. Toen was het nog maar twee uur klungelen met koppelingen om er een nieuwe afsluiter tussen te zetten.

Toen eindelijk alles afgesloten was, was het slopen zelf met een zucht en een steun gedaan. Toen restten alleen nog zes ritjes naar de stort om al het puin weer kwijt te raken.

Het belangrijkste nieuws is toch wel dat we eindelijk begonnen zijn met het huis zelf! De constructie van de kap is niet al te best meer en moet dus verstevigd worden. In onze update van september hebben we verteld dat er een constructeur langs was geweest om naar de kap de kijken. In december hebben we eindelijk de tekeningen ontvangen om aan de slag te kunnen.

Het idee is dat er een lange balk over de lengte van de hele boerderij voor de sporen (de verticale balken van de kap) loopt, die op de plek van de gebinten wordt ondersteund door een soort tweede gebint. Daarmee kan de kap niet verder inzakken en wordt al het gewicht door de gebinten gedragen. Dat is tenminste de theorie.

De praktijk is uiteraard wat weerbarstiger. Aangezien er niks, maar dan ook echt helemaal niks recht is aan de boerderij is het lastig om er een constructie in te maken die wel waterpas en recht is. Zeker als de balken 5.40 meter lang zijn en op 6 meter hoogte bevestigd moeten worden. Gelukkig hebben we hierbij hulp gehad van de broer en vader van Elmer. Toch heeft het nog twee hele dagen met drie tot vier man gekost om zes balken op (ongeveer) de juiste plek te krijgen. Nog maar 38 te gaan!

En als afsluiter nog even weer wat mooie plaatjes:

Onze vakantie voelt alweer een eeuwigheid geleden, hoog tijd dus voor een update!

Laten we beginnen met het meest heugelijk nieuws: Het begin van onze veestapel is er! Sinds een week of twee wordt het nieuwe kippenhok bewoond door Hennie en haar chicks. Hennie (geslacht: V, leeftijd onbekend) is aan ons gegeven gegeven als housewarmingcadeau, samen met haar vijf kuikentjes (geslacht onbekend, leeftijd: 1 dag toen ze kwamen, inmiddels 2 weken). Helaas heeft een van de kuikens het niet gehaald ondanks extra liefde van ons en extra warmte van de warmtelamp. De vier overgebleven kuikens doen het wel heel goed en groeien flink. De laatste dagen durven ze ook uit zichzelf naar buiten, in de ren, te komen. Hopelijk worden het vier hennen, maar we houden rekening met minstens drie hanen, dan valt het hopelijk mee!

Ook met de verbouwingsplannen zijn we een (klein) stapje verder. Eelco heeft het hele huis grondig onderzocht en ingemeten. Het destructieve onderzoek, waar we het de vorige keer over hadden, bleek niet nodig. Het was vrij duidelijk dat in het woonhuis eigenlijk alles compleet opnieuw is opgebouwd in 1970. Dat maakt het wat makkelijker om een nieuwe indeling goedgekeurd te krijgen. We kregen wel als huiswerk om te proberen te achterhalen wat de indeling was voor de verbouwing van 1970.

Dus zijn we op een avond met een stapeltje lege plattegronden van het huis op de koffie gegaan bij de buurman van een paar huizen verderop. Aangezien hij in ons huis is geboren en zijn broer er tot een jaar of vijf terug altijd heeft gewoond, kon hij in geuren en kleuren vertellen hoe het huis er voor de verbouwing uitzag. Ook had hij een stapel foto’s van hoe het huis er van binnen uitzag, van voor de verbouwing. Uit de fotoboeken kwam ook nog een krantenartikel uit 1967 getiteld: “Oud-Saksische hoeve wordt nog steeds niet hersteld, restaurantieplannen al jaren slepende“. Blijkbaar is het van alle tijden om het met de gemeente aan de stok te hebben over de verbouwing van ons huis.
Met de verhalen, de foto’s en de getekende plattegrond kunnen we reconstrueren hoe de indeling vroeger was. Dit kunnen we dan weer als munitie gebruiken om de gemeente te overtuigen dat de huidige indeling niet origineel is en dus niet behouden hoeft te worden.

Tijdens de inmeetsessie met Eelco hebben we ook gekeken naar de kap en de gebinten. Aangezien de constructieve integriteit hiervan nog wel wat te wensen over laat wilde hij een constructeur er naar laten kijken. Afgelopen vrijdag waren beide heren hier weer voor de inspectie. De constructeur bleek onze net-niet-buurman te zijn uit Oudleusen, dat verklaarde wel waarom hij er zo bekend uit zag! Na een rondje in en om het pand was zijn oordeel duidelijk: De sporen** moeten met een schoor*** gestut worden op de ankerbalk**** (over de lengte van het pand), de gebinten***** moeten worden geschoord met een korbeel******, en de hildebalken******* mogen we niet weghalen tot er een fatsoenlijke oplossing is voor de verwijderde gebinten.
Niets wat we niet al hadden verwacht gelukkig!

Dankzij het schitterende de weer hebben we ook een hoop in de tuin kunnen klussen. Zo hebben we pas een stuk of acht flinke hortensia’s gratis kunnen overnemen. Onder toeziend oog van maar liefst vier schilders en hele volksstammen toeristen, hebben we de hortensia’s een plekje gegeven. Daarnaast zijn we weer een stukje opgeschoten met de oprit, is er een begin gemaakt met project ‘Waslijn’ en hebben we de nodige uurtje al grasmaaiend, of grasmaaier reparerend (niks ernstigs), doorgebracht.

* Boezem: de schouw/haardmantel, bossem op z’n Drents (aldus schoonmoeders).
** Sporen: balken die van de muren of gebintplaat******** naar de nok van het dak lopen. Dankzij de hanebalken********* aan elkaar verbonden.
*** Schoor: schuine balk tussen twee andere balken, bedoelt voor extra stevigheid.
**** Ankerbalk: Dikke jetser van een balk die horizontaal ligt en twee gebinten in de dwarsrichting van het huis (over het algemeen) met elkaar verbindt.
***** Gebint: Staande balk die de ankerbalk ondersteunt. Staat nog al eens in de weg als je koeien wil houden en wordt om die reden soms weggezaagd.
****** Korbeel: Schoor tussen gebint en ankerbalk.
******* Hildebalken: Balken die van het gebint naar de muurplaat********** lopen. Nemen een deel van de draagkracht over als een onbenul gebinten weg zaagt zonder een fatsoenlijke vervanging.
******** Gebintplaat: balk die over de gehele lengte van het pand de ankerbalken met elkaar verbindt en dient als ondergrond voor de sporen. Normaal gesproken één doorlopende balk, in sommige gevallen om mysterieuze redenen halverwege onderbroken.
********* Hanebalk: balk die twee sporen die tegenover elkaar staan verbindt. Normaal gesproken op ongeveer 2/3 hoogte van de sporen, in sommige gevallen om mysterieuze redenen praktisch in de nok.
*********** Muurplaat: balk die op de stenen buitenmuur ligt en dient voor verbinding van onderspoor************ en hildebalk
************ Onderspoor: eigenlijk het zelfde als een spoor, maar dan tussen de muurplaat en de gebintplaat.

De afgelopen twee weken hadden we vakantie. En waar voor een groot deel van Nederland de vakantieplannen omgegooid moesten worden door corona, konden onze plannen ongewijzigd doorgaan: vakantie in eigen dorp. Ons plan: een lijstje klussen af werken en dat af wisselen met de omgeving verkennen met mooie wandelingen en fietstochten.

Inmiddels was het ontwerp van de tuinarchitect binnen, dus project nr. 1 was het aanpakken van de oprit. Regelmatig parkeren er namelijk auto’s op ons terrein van onoplettende toeristen die ons erf aanzien voor openbare parkeerplaats. De reactie van een meneer die we er op aanspraken dat hij op ons erf stond: ‘Maar er staat nergens een bordje dat het privé-terrein is’. Tsja… Hoewel we van verschillende kanten al mooie oplossingen aangedragen hebben gekregen (parkeermeter neerzetten, bordje ‘hier waak ik’, groot hek plaatsen), voelen we toch meer voor de optie van de tuinarchitect: de enorme stenen vlakte eruit en een karrenspoor richting een klein parkeerplaatsje naast het huis.

Het hele karrenspoor moet uiteindelijk zo’n 30 meter worden, maar om het werk een beetje behapbaar te houden, besloten we te beginnen met de eerste 6 meter. Plan: betonklinkers eruit, schoonmaken en op hun kant terug plaatsen in 2 stroken met daartussen een strook gras. De eerste dagen van de vakantie schoten we mooi op, maar toen begon de hittegolf. Om de vakantie wel een beetje leuk te houden, besloten we het projectje oprit maar even uit te stellen. Inmiddels ligt er één baan in. Het is nog lang niet klaar, maar het eerste doel is wel behaald: er parkeren geen toeristen meer op ons erf!

De grote stenen vlakte heeft ook een ander nadeel: als er een stortbui is, verandert de hele oprit in een kolkende rivier die rechtstreeks naar de onderschoer leidt. Dat heeft de afgelopen week 2x tot (een centimeter of 15) water op de deel geleid. Inmiddels hebben we dwars over de oprit een strook bestrating er uitgehaald en een geul richting een diep gat gegraven. En we hebben twee oude pompen van onze ouders (één van elk) gekregen, dus waarschijnlijk kunnen we voorlopig de strijd tegen het wassende water wel aan. In ieder geval tot we de stenenvlakte er uit hebben.

Gelukkig hadden we ook in huis, waar het lekker koel bleef, nog wel wat te doen. We hebben namelijk nog een hoop spullen die in Oudleusen op zolder stonden, waar we hier nog niet echt plek voor hadden. Op zich kunnen ze nu prima boven staan, maar als we dan gaan verbouwen, moeten we er alsnog een andere plek voor vinden. Gelukkig hebben we ruimte genoeg, dus hebben we bedacht om een deel van het oude tanklokaal om te toveren tot opslaghok. Dus wandje ervoor, groot lomp betonnen blok eruit gesloopt, stellingkasten erin en klaar!

En dan was daar nog vakantieproject nr 3: een kippenhok maken. Hiervoor werden er hulptroepen uit Heerde ingevlogen. Samen met zijn vader is Elmer twee dagen op de deel aan het zagen en timmeren geweest. Hij is nog niet helemaal af, maar onze kippen gaan straks een hele mooie villa krijgen!

Naast de klusprojectjes, hebben we ook weer een stap gezet voor de daadwerkelijke verbouwing. In onze vakantie hadden we namelijk een afspraak met Eelco. Onthoudt die naam, want die gaat vast vaker voorbij komen. Eelco is een adviseur die gespecialiseerd is in bouwvergunningen en subsidieaanvragen voor monumenten. We hebben hem onze boerderij laten zien en onze plannen verteld. Het was ons al heel snel duidelijk dat Eelco een stuk meer verstand heeft van monumentale panden dan de mensen van de gemeente en monumentencommissie die we over de vloer gehad hebben. Hij wist ons een hele hoop te vertellen over de methoden en materialen die gebruikt zijn bij de constructie van onze boerderij. Zo wees hij ons onder andere op de telmerken die aangebracht zijn op de gebinten van de schaapskooi. Ieder gebint heeft inkervingen, die aangeven welke balken bij elkaar horen. Door het aanbrengen van deze telmerken was het mogelijk om alle verbindingen van een gebint op de werkplaats van de timmerman te maken en na vervoer de gebinten passend in elkaar te zetten. Maar soms werden deze telmerken ook pas later aangebracht, als de gebinten in een ander gebouw hergebruikt werden. Door het aanbrengen van de telmerken, konden de gebinten op een andere plaats weer op de juiste manier opgebouwd worden. Eelco vermoedde dat dit laatste het geval was bij onze schaapskooi, omdat niet alle gebinten een telmerk hebben. Aan deze inkervingen is ook iets af te leiden over de leeftijd van de gebinten. Eerst werden deze inkervingen met een mesje gedaan, later werd hier een guts voor gebruikt. Omdat de inkepingen in onze gebinten met een mesje zijn ingekerfd, zijn deze er waarschijnlijk rond 1600 al in aangebracht. Hoe gaaf is dat?!

De gemeente had aangegeven dat we een bouwhistorisch onderzoek moeten laten uitvoeren om onze plannen te onderbouwen. Eelco gaf echter aan dat deze onderzoeken eigenlijk vooral voor het vermaak van de betreffende ambtenaren zijn. Ze kosten een hoop geld (een beetje bouwhistorisch onderzoek kost zo’n 3000 euro), maar uiteindelijk belanden ze in een lade en wordt er niks mee gedaan. Dus hij stelde voor om eerst te beginnen met een ‘destructief onderzoek’. Dat klinkt heftiger dan het is (hopen we!). In het woonhuis zijn namelijk alle gebinten en muren weggewerkt. Er is dus op dit moment niet veel te zeggen over hoe de constructie in elkaar zit en welke muren origineel zijn. Door op sommige plekken de boel open te halen, hopen we te kunnen achterhalen wat er nog echt van monumentale waarde is aan de binnenkant van ons huis.

Overigens hebben we ook gewoon heel erg genoten van onze vakantie en ons fijne plekje!